Folklore

De verbonden handen

Op  19 maart 1970 werd het bekende schild met bedelzak en verbonden handen het embleem van de VUB. Het embleem was volledig identiek aan dat op de geuzenpenning en drukt verbondenheid uit met de geuzen die in de zestiende eeuw resoluut opkwamen tegen de onderdrukking van het vrije denken door Filips II en zijn inquisitie. De verbonden handen verwijzen naar het Eedverbond der Edelen dat toen in een smeekschrift aan landvoogdes Margaretha van Parma vroeg om meer vrijheid van denken en minder godsdienstvervolging. Een hoveling vernederde hen toen door spottend op te merken dat het maar “gueux”(bedelaars) waren. Waarop de edelen de scheldnaam "geuzen" ging gebruiken als een eretitel.

De bedelzak 

De Bedelzak op het VUB-wapenschild refereerde alweer naar de edelen die in de zestiende eeuw resoluut opkwamen tegen de onderdrukking van alle vrije denken. Zij werden beschimpt als ‘geuzen’ (bedelaars) en besloten daarvan een eretitel te maken. Vandaar de symboliek van de bedelnap waaruit ze wijn dronken en de bedelzak waarop ze zwoeren dat ze zouden doorzetten met hun strijd en “tot de bedelzak toe!” 

Oranje blanje bleu

Ook de kleuren die bij de stichting van de VUB in 1970 voor het embleem van de universiteit gekozen werden, verwijzen naar de geuzen. Vooral naar hun leider, de Prins van Oranje, die het aandurfde om het tegen die zo machtige katholieke Spaanse vorst op te nemen. Nog lang nadat de Noordelijke Nederlanden zich afgescheurd hadden, bleef de geuzensymboliek in ons land leven en heropleven bij elke nieuwe strijd voor vrijheid van denken en tegen de onderdrukking daarvan. Al voor er van de VUB sprake was, voerde de Vlaamse ULB studentenvereniging oranje-blanje-bleu al in het vaandel. 

Scientia vincere tenebras

Deze latijnse spreuk is overgenomen bij de oprichting van de ULB. De reden hiervoor was dat Latijns internationeel begrepen zou worden. Ook geeft deze speuk duidelijk de missie van de ULB en VUB weer. De vertaling luidt als volgt: door wetenschap de duisternis overwinnen .

Enkele begrippen op de VUB

Geuzen

Het woord geus is afkomstig van het Frans gueux. De letterlijke betekenis is "armoedzaaiers" of "schooiers". Echter kreeg het een positieve betekenis voor iedereen die zich verzetten tegen het Spaanse beleid. Het woord geus werd pas echt populair wanneer Margaretha van Parma de zin "ce ne sont que des gueux" zei (vertaling: het zijn slechts bedelaars).

Er kan een onderscheid gemaakt worden tussen bosgeuzen en watergeuzen. De watergeuzen hebben gestreden om Den Briel terug te veroveren op 1 april 1572. Dit is een van de bekendste gebeurtenissen van de 80 jarige oorlog tussen. Een van onze cantus liedjes verwijst ook naar deze gebeurtenis namelijk "Jan Klaassen De Trompetter". 

Vrijmetselarij

Vrijmetselarij is een internationaal verbreid en regionaal gestructureerd broederschap van mensen die streven naar geestelijke en morele verheffing, onderlinge waardering en wederzijdse hulp. Het is een genootschap met oogmerk: broederlijkheid onder alle mensen + de vervolmaking van de mens + vooruitgang van de mens. Vrijmetselarij stelt geen grenzen aan zoeken naar waarheid (volledige vrijheid van denken aan leden) + behouden zich van elke polemiek buiten politieke of godsdienstige aard. 5 basisprincipes: vrijheid, gelijkheid, broederschap, menselijkheid en tolerantie. 

Onder ander Caroline Pauwels was lid van een loge (de afgesloten ruimte waar vrijmetselaars samenkomen). 

Kaloot

Kaloot komt van het woord “calotte”. Een calotte is een petje dat mensen dragen die bij katholieke kringen gedoopt zijn (bv: kvhv). Een kaloot is iemand die gelooft in dogma’s (= stellingen uitgevaardigd door de Kerk die simpelweg aan te nemen zijn zoals bvb de onbevlekte ontvangenis) en katholiek is. Niet alle katholieken zijn kaloten. Studenten van de VUB nemen het woord kaloot in de mond om te verwijzen naar studenten van de KUL 

BSG

Brusselse studentengenootschap – Geen taal, Geen vrijheid (BSGgtgv). Het is een overkoepelende orgaan van de studentenorganisaties

•  vertegenwoordigt ze tegenover academische overheid

• zorgt voor vlotte wederzijdse communicatie

• verdeling subsidies verloopt via hun

• beheren verschillende faciliteiten ter ondersteuning van de studentenverenigingen 

Geschiedenis van LIA

Studentikoze attributen

Klak

Dit hoofddeksel wordt gedragen door iedereen die facultair gedoopt is. De lange klep staat als symbool voor de vrijzinnigheid. Eén van de theorieën is dat God niet kan neerkijken op ons door de lange klep. Een tweede theorie die meer als waarheid wordt geacht is dat het symbool staat voor de duisternis. Hoe langer je op de VUB studeert hoe meer sterren en hoe dichter bij de verlichting. 

De sterren op de klak verwijzen dus naar het aantal jaar dat je op de VUB zit. Gouden sterren betekenen dat je al je vakken geslaagd bent. Zilver betekend dat je niet op al je vakken geslaagd bent.  Bij de Polytechnische Kring gebruiken ze geen sterren maar Boulons. Hierbij is de betekenis van de kleuren ook omgedraaid. 

Verder staat er ook nog een driehoek bovenop. Deze verwijst naar de drie kernwaarde van de VUB (en de Franse revolutie) namelijk Liberté, Égalité en Fraternité. 

Ook heb je op elke klak een kleurenband. Deze staat voor de facultaire kring waarbij de persoon gedoopt is. 

Achter aan de klak wordt ook nog het caducé gedragen. Dit is het faculteitsembleem). 

Labojas

Lange witte jas gedragen door facultairen bij dopen, cantussen, sommige activiteiten en ST.V. Deze traditie is ontstaan door studenten wetenschappen die rechtstreeks na hun labo's gingen drinken en hun labojas mee op café namen. 

Bij ons dragen de temmers een labo in de kleuren van Limburgia. Deze wordt telkens doorgegeven naar de volgende generatie temmers. 

Toga

Lang (vaak vuil) ‘kleed’ gedragen door de praeses, vice-praeses en doopmeester in de kleuren van hun kring. Dit is een parodie op de toga's die rechters en andere invloedrijke mensen dragen. 

Praeseslint

Lint met het logo en de kleuren van de kring. Dit wordt enkel gedragen door de praeses.